Εξερευνήστε το πρόγραμμα
Παλαιοπεριβάλλον
Η αρχαιολογική έρευνα περιλαμβάνει μελέτες που σχετίζονται με τις αρχαίες περιβαλλοντικές συνθήκες (παλαιοπεριβάλλον) και τη διερεύνηση της σχέσης ανάμεσα στις ανθρώπινες ομάδες και τα οικοσυστήματα. Τα φυτά αποτελούν βασικά συστατικά στοιχεία των οικοσυστημάτων. Λόγω της ευαισθησίας των φυτών στις κλιματικές αλλαγές, η μελέτη της βλάστησης του παρελθόντος επιτρέπει την ακριβή αποκατάσταση του παλαιοκλίματος και των παλαιοοικολογικών συνθηκών. Επιπλέον, τα φυτά αποτέλεσαν και εξακολουθούν να αποτελούν αντικείμενο χρήσης και μεταβολής από τον άνθρωπο ως καύσιμη ύλη και ξυλεία. Κατά συνέπεια, η έρευνα της βλάστησης παρέχει ένα εργαλείο για την κατανόηση του ρόλου του ανθρώπου στη διαμόρφωση του περιβάλλοντος.
 
Μέθοδος
Η Ανθρακολογία είναι η μέθοδος μελέτης του ξυλάνθρακα (κάρβουνο) που αποτελεί ένα από τα πιο ανθεκτικά και άφθονα κατάλοιπα στις αρχαιολογικές ανασκαφές. Η συστηματική συλλογή δειγμάτων ξυλάνθρακα κατά την ανασκαφή είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκληρωμένη μελέτη και ανάλυση, καθώς οι διαφορετικές κατηγορίες υλικού παρέχουν διαφορετικές πληροφορίες. Πολλά δείγματα ξυλάνθρακα αποτελούν κατάλοιπα καύσιμης ύλης, ενώ άλλα προέρχονται από ξύλινα αντικείμενα ή κατασκευές που κάηκαν σε κάποια δεδομένη στιγμή κατά το παρελθόν. Η πρώτη κατηγορία υλικού αποτελεί τη βάση για την αναπαράσταση της βλάστησης του παρελθόντος, ενώ η δεύτερη παρέχει πληροφορίες αναφορικά με την επιλογή και τη χρήση του ξύλου σε συγκεκριμένες δραστηριότητες.
 
Μελέτη
Κατά τη διάρκεια της ανασκαφής συλλέγονται από κάθε ανασκαφική ενότητα δείγματα χώματος προς μελέτη. Τα δείγματα καθαρίζονται με τη μέθοδο του νεροκόσκινου για τη συγκέντρωση και του παραμικρού ίχνους ξυλάνθρακα, που, όπως είναι γνωστό, επιπλέει. Στη συνέχεια, τα καθαρισμένα δείγματα στεγνώνουν και φυλάσσονται χωριστά προκειμένου να μελετηθούν με τη βοήθεια μικροσκοπίου. Χάρη στα ανατομικά χαρακτηριστικά των φυτών είναι δυνατό να ταυτιστούν τα διάφορα φυτικά γένη και είδη. Ακολουθεί η στατιστική επεξεργασία των δεδομένων, μέσω της οποίας αντλούμε πληροφορίες για τη βλάστηση και τη διαχείρισή της από τις ανθρώπινες ομάδες. Έτσι είναι δυνατο να αποκατασταθεί ως ένα βαθμό η περιβαλλοντική εικόνα του τοπίου γύρω από τον οικισμό κατά τη Νεολιθική περίοδο.
 
Παλαιοπεριβάλλον νεολιθικής στη Βόρεια Ελλάδα
Η γενική εικόνα που έχουμε από άλλες νεολιθικές θέσεις στη Βόρεια Ελλάδα για τη χρονική περίοδο που μας ενδιαφέρει έχει ως ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τη σταθερή, χωρίς ιδιαίτερες μεταβολές παρουσία των μεσογειακών φυλλοβόλων δασών. Η επίδραση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στη βλάστηση φαίνεται πως υπήρξε περιορισμένη. Όπως φαίνεται και από τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της ανθρακολογικής ανάλυσης, η εικόνα αυτή επιβεβαιώνεται και από τα Παλιάμπελα.